Of je nou een BBQ hebt, je koorts wilt meten of kijkt of je naar het strand kan, temperatuur is overal aanwezig. Zo kunnen er applicaties zijn in de cryogene industrie waar de temperatuur ver onder de nul kan reiken of juist extreme hitte in de staalindustrie. Met als overkoepelend doel om de temperatuur om een goede manier aan te geven is er altijd wel een thermometer die past bij de toepassing.
Thermometers zijn instrumenten die aangeven wat de omgevingstemperatuur of de temperatuur van een medium is. Ze laten de temperatuur zien op een wijzerplaat of op een schermpje. Het kan dan gaan om de temperatuur van een vloeistof, een kamer of zelfs van een berg mais die opgeslagen ligt in een schuur. Thermometers kunnen op veel verschillende manieren geïnstalleerd worden en er zijn veel verschillende aansluitingen en maten beschikbaar.
Een thermometer kan analoog of digitaal zijn. Een analoge thermometer laat de temperatuur zien doordat een mechanisch principe de wijzer op de wijzerplaat beweegt, zonder dat daar elektra of elektronica aan te pas komt. De digitale thermometer heeft juist een scherm waarop de temperatuur getoond wordt. Een combinatie van de twee kan ook voorkomen. Dan kan het bijvoorbeeld zo zijn dat de mechaniek van de thermometer mechanisch een wijzer beweegt, maar dat deze ook nog verbonden is aan een sensor die de uitslag naar een signaal vertaalt dat je digitaal kunt laten zien.
Pyrometers worden gebruikt om de temperatuur van uitlaatgassen te meten. Deze gassen zijn extreem heet, dus pyrometers moeten robuust zijn. Omdat de uitlaat ook altijd onderdeel is van de motor en de temperatuur vaak aan het begin gemeten wordt, moet de pyrometer ook goed tegen trillingen kunnen. Ze worden meestal gemaakt van RVS of staal en ze worden gevuld met speciale vloeistoffen die de hoge temperatuur aankunnen. Een goede pyrometer moet dus stevig, betrouwbaar en trillingsbestendig zijn! Voor een voorbeeld van een goede pyrometer, kijk eens naar de pyrometer van TUVO Instruments
De naam slaat eigenlijk meer op het ontwerp dan op het gebruik of het meetprincipe in dit geval. De naam zegt het al, de wijzer zit op een afstand van waar de temperatuur gemeten wordt. Deze thermometers hebben een insteek die vastzit aan een lang stuk kabel of flexibele metalen kabel (zoals je douchekop) die dan weer verbonden zit aan een schermpje of wijzerplaat.
Deze kan dus digitaal of analoog zijn. De pyrometer van hierboven kan bijvoorbeeld ook in een afstandwijzer-versie! Met veel opties zoals de maat van de wijzerplaat, het temperatuurbereik en de aansluitingen kun je altijd wel een geschikt model uitkiezen. Deze thermometers zijn perfect wanneer de wijzerplaat of het schermpje niet te dicht bij het proces mag of moet zitten.
De naam zegt het al, deze worden aangedreven door een gas. Gasgevoede thermometers zijn gevuld met een inert gas. Het gas neemt in volume toe wanneer de temperatuur stijgt, waardoor de interne beweging van de thermometer mechanisch beweegt. Deze worden vaak gebruikt in sanitaire, medische en voedingstoepassingen. Zij zijn gewoonlijk gemaakt van volledig roestvrij staal.
Digitale thermometers zijn tegenwoordig overal te vinden. Het simpele ontwerp heeft een insteek en een digitaal scherm, maar de vorm en maatvoering kan aan elke situatie worden aangepast. Voor industriële toepassingen zie je ze bijvoorbeeld in volledig stalen zware uitvoeringen, maar voor een kamerthermometer kan deze gewoon in simpel plastic uitgevoerd zijn.
Het principe achter deze veelvoorkomende soort thermometers zit al verscholen in de naam. Het mechanisme in de thermometer heeft een gedeelte gemaakt van twee soorten metaal. De twee metalen reageren anders op de temperatuur, waardoor het stuk gaat buigen. Deze buiging laat de wijzer bewegen. Simpel, maar erg fascinerend.
De gouden standaard (letterlijk want de behuizing is vaak gemaakt van messing). Dit simpele maar onverwoestbare ontwerp is overal terug te vinden, maar met name op scheepsmotoren is deze variant veel aanwezig. Het slanke ontwerp maakt deze perfect om tussen allerlei kabels en draden te installeren en de eenvoud van het ontwerp zorgt ervoor dat ze op zeer korte termijn beschikbaar zijn voor vervanging of zelfs op de werkvloer gerepareerd kunnen worden. Industriële thermometers zijn er ook met een schakelcontact!
Door gebruik te maken van een laser om de temperatuur te meten, zijn deze thermometers vooral in de recente pandemie bekender geworden. Naast het meten van voorhoofdtemperatuur worden ze al langer gebruikt in de industriële setting voor het meten van de oppervlaktetemperatuur omdat ze makkelijk in gebruik zijn en voor ruime meetbereiken geschikt zijn. Je mikt op een niet-reflectief oppervlak (dus het liefst donker), je klikt en de temperatuur verschijnt.