Wyłączniki temperaturowe są stosowane w wielu różnych procesach morskich, przemysłowych i technicznych. Wyłącznik temperaturowy działa podobnie jak wyłącznik światła. Po osiągnięciu ustawionej temperatury, wyłącznik temperaturowy otwiera lub zamyka wymagany styk przełączający. W zależności od wymagań procesu bardziej odpowiedni jest elektroniczny lub mechaniczny wyłącznik temperaturowy.
Wyłącznik temperaturowy (termiczny) jest stosowany w procesie technologicznym do otwierania i zamykania styków przełączających. Punkt przełączenia jest ustalany, gdy temperatura procesu osiągnie punkt nastawy wyłącznika. Wyłącznik temperaturowy stosuje się w celu ochrony silnika, systemów lub procesów przed przegrzaniem lub przechłodzeniem. Mówiąc prościej, wyłączniki termiczne są odpowiedzialne za monitorowanie temperatury np. maszyn i urządzeń i są wykorzystywane do regulacji temperatury.
Istnieją dwa rodzaje przełączników temperatury; mechaniczny przełącznik temperatury i elektroniczny przełącznik temperatury. Mechaniczne przełączniki są dostępne w modelu bimetalowego przełącznika temperatury i typu przełącznika temperatury uruchamianego gazem. Mechaniczne przełączniki temperatury mają fabrycznie ustawioną wartość i mają akceptowalną dokładność.
Gdy wymagana jest wysoka dokładność, należy zastosować elektroniczny przełącznik temperatury. W przypadku tego przełącznika punkt przełączenia jest regulowany ręcznie, nawet w wielu punktach.
Rzadziej spotykanym typem przełącznika temperatury jest bimetalowy i gazowy przełącznik temperatury. Bimetalowy przełącznik temperatury ma niską dokładność, ale jest kompaktowy i niedrogi. Gazowe przełączniki temperatury są stosowane przede wszystkim w aplikacjach o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa.
Wyłącznik temperaturowy wywołuje reakcję przełączania w zależności od temperatury, która otwiera lub zamyka obwód, na którym jest zainstalowany. Regulator temperatury, przeciwnie, określa dokładną temperaturę i porównuje ją z wartością zadaną, która jest ustawiana poprzez siłownik. Regulator temperatury jest zatem odpowiedzialny za wyświetlanie, kontrolę i monitorowanie temperatury.
Bimetalowe przełączniki temperatury określają temperaturę za pomocą tarczy bimetalowej. Tarcza ta składa się z dwóch metali użytych jako paski lub płytki i zawsze ma różne współczynniki cieplne. Metale stosowane w bimetalowym przełączniku temperatury to zazwyczaj cynk i stal lub mosiądz i stal. Gdy temperatura otoczenia wzrasta i osiągnięta zostaje nominalna temperatura przełączania, tarcza bimetalowa zmienia swoje położenie na odwrotne.
Po schłodzeniu do temperatury przełączenia resetowego bimetalowy przełącznik temperatury powraca do poprzedniego stanu. W przypadku wyłączników temperaturowych z blokadą elektryczną przed ponownym przełączeniem następuje przerwanie zasilania. Pod wpływem ciepła bimetal odkształca się w kierunku wypukłym, a powierzchnie kontaktowe mogą się bezpiecznie stykać. Bimetalowe wyłączniki temperaturowe mogą być stosowane jako zabezpieczenie przed nadmierną temperaturą lub jako bezpiecznik termiczny.
Gazowe przełączniki temperatury to przełączniki temperatury najwyższej jakości. Ten typ wyłącznika jest specjalnie zaprojektowany do zastosowań krytycznych dla bezpieczeństwa.